Nhãn muộn Đại Thành

Hệt như tên gọi của nó, giống nhãn này đặc biệt ở chỗ thời gian thu hoạch rất muộn từ 2/9 đến 20 - 25/9 hằng năm mà vẫn mọng nước, vẫn ngọt thơm dìu dịu. Từ cây nhãn tổ có tuổi đời trên 100 tuổi ở Đại Thành khoảng những năm 80 của thế kỷ trước người ta bắt đầu gây giống, nhân rộng ra cả vùng.

Năm 2004, Bộ NN-PTNT đã công nhận là giống đưa vào SX đại trà với hai dòng đó là HTM1 (dòng quả méo) và HTM2 (dòng quả tròn). Đến nay theo thống kê chưa đầy đủ, diện tích nhãn muộn đạt hơn 700 ha, tập trung ở các huyện Quốc Oai, Hoài Đức, Chương Mỹ, Mỹ Đức, Đan Phượng…

Không chỉ có tiếng ở Thủ đô do giá trị kinh tế vượt trội nên hằng năm, Hà Nội cung cấp hàng triệu mắt, cành ghép của giống nhãn chín muộn cho các tỉnh như Hưng Yên, Hải Dương, Hòa Bình, Hà Nam, Vĩnh Phúc, Bắc Ninh…

Thành phố đang quy hoạch vùng nhãn ven sông Đáy ở xã Đại Thành diện tích đến 2015 là 120 ha; vùng nhãn ven sông Đáy bao gồm các xã An Thượng, Đông La, Song Phương thuộc huyện Hoài Đức đến năm 2015 trên 150 ha. Lam Điền, Thuỵ Hương thuộc huyện Chương Mỹ 100 ha.

Để tạo bệ đỡ phát triển vững chắc cho cây nhãn muộn Đại Thành, từ năm 2011-2013 Trung tâm Phát triển cây trồng Hà Nội (trước là Trung tâm Giống cây trồng Hà Nội) đã tổ chức được 10 lớp tập huấn kỹ thuật cho cán bộ, nông dân tại 4 xã: An Thượng (Hoài Đức); Đông Yên, Đại Thành (Quốc Oai), Phú Sơn (Ba Vì).

Một vườn nhãn muộn Đại Thành

Nếu như trước đây các hộ nông dân chỉ trồng nhãn theo kinh nghiệm cũ, năm được năm mất thì giờ họ đã thực sự thành những chuyên gia về cách bón phân cho cây theo từng thời điểm bón loại phân gì, số lượng cần bón cho từng thời điểm;

Nhận biết và phòng trừ sâu bệnh hại đạt hiệu quả cao, không còn phun phòng theo định kỳ mà đã xác định được khi nào cần phun thuốc, dùng đúng thuốc đối với từng đối tượng sâu bệnh hại vừa đảm bảo sức khoẻ, tiết kiệm chi phí, hiệu quả cao, không ảnh hưởng đến môi trường. Biết cách tỉa cành tạo tán phù hợp giúp cây sinh trưởng phát triển tốt, đặc biệt áp dụng biện pháp khoanh vỏ rất hiệu quả trong việc kích thích ra hoa.

Các biện pháp kỹ thuật đó được áp dụng trong mô hình thâm canh, chủ vườn sẽ cắt tỉa, chăm sóc sau thu hoạch quả tạo bộ tán thông thoáng, kích thích lộc thu (cành quả năm sau) hình thành: Cắt toàn bộ cành già, cành yếu, cành sâu bệnh, cành mọc lộn xộn trong tán, bấm bỏ bớt đầu cành của những cành vừa thu quả.

Cắt tỉa vụ xuân được tiến hành vào giữa tháng 2 đến giữa tháng 3, tỉa bỏ những cành chất lượng kém, cành sâu bệnh, cành nhỏ mọc lộn xộn trong tán, tỉa bỏ bớt những chùm hoa nhỏ, mọc sâu trong tán, chùm hoa bị bệnh, cắt bớt một số chùm hoa nhỏ phía ngoài tán khi mật độ chùm hoa trên tán quá dày.

Với cây được sinh trưởng tốt, cây khỏe được tỉa bỏ 20 - 30% số chùm hoa trên tán, những cây yếu, số chùm hoa tỉa bỏ nhiều hơn. Tỉa hoa, tỉa quả với những cây sai hoa, quả để đảm bảo quả to, đồng đều, tránh tình trạng cây bị kiệt sức, ra quả cách năm. Thời gian tỉa hoa tiến hành vào tháng 3, khi nụ hoa trông nhưng chưa nở.

Thời gian tỉa quả tiến hành sau khi kết thúc đợt rụng quả sinh lý, quả đó lớn bằng hạt đậu tương, tiến hành tỉa bỏ những quả bị sâu bệnh, quả dị hình ở đầu chùm quả. Chùm lớn giữ lại khoảng 60 - 70 quả non, chùm vừa để lại 40 - 50 quả non, chùm nhỏ để lại khoảng 20 - 30 quả non.

Khoanh vỏ trên cành cấp 1 tiến hành vào cuối tháng 11, đầu tháng 12 khi lộc thu đã thành thục. Xử lý hoá chất KClO3 từ tháng 11 -12 tăng khả năng ra hoa, ra hoa sớm; vào tháng 2 - 3 xử lý trên những cây không ra hoa…

Trong 3 năm triển khai chương trình cây ăn quả, Trung tâm Phát triển cây trồng Hà Nội đã hợp tác chặt chẽ với các nhà khoa học, các doanh nghiệp và đặc biệt là các chủ trang trại, hộ nông dân để thực hiện tốt mục tiêu đặt ra.

Với các nhà khoa học, Trung tâm đã phối kết hợp chặt chẽ với các viện nghiên cứu, trường đại học trong công tác đào tạo về kỹ thuật SX, bảo quản chế biến cây ăn quả cho cán bộ kỹ thuật nông dân (hơn 10.000 lượt người).

Trên cơ sở trình độ của nông dân tại các điểm SX cây ăn quả, Trung tâm cùng các đơn vị nghiên cứu, đặc biệt là Viện Nghiên cứu Rau quả xác định những tiến bộ kỹ thuật mới, tiên tiến, có hiệu quả cần áp dụng trong SX nhằm không ngừng nâng cao giá trị sản phẩm cho nông dân.

Cây nhãn tổ

Kết quả đã có nhiều TBKT mới áp dụng rộng rãi trong SX, mang lại hiệu quả kinh tế rất cao, được áp dụng rộng rãi trong SX như: Túi bao quả bưởi, túi bao buồng chuối, biện pháp khoanh vỏ vít cành, cắt tỉa chùm hoa, quả trên bưởi và nhãn, nuôi cấy mô trong SX giống chuối hay trong phòng trừ một số loại sâu bệnh hại…

Với các doanh nghiệp, do vật tư cây giống cung cấp cho chương trình cây ăn quả mang hàm lượng khoa học cao nên hầu hết vật tư như túi bao quả, bao buồng, toàn bộ cây giống đều do các doanh nghiệp có năng lực nghiên cứu và chuyển giao công nghệ thuộc các viện nghiên cứu SX và cung cấp.

Trong tiêu thụ sản phẩm, Trung tâm đẩy mạnh công tác tuyên truyền, quảng bá sản phẩm, liên doanh liên kết với các sàn giao dịch nông sản để giới thiệu sản phẩm.

Trong công tác quản lý nhà nước, dưới sự chỉ đạo sát sao của Sở NN-PTNT, Trung tâm phối hợp chặt chẽ với Phòng Kinh tế các quận, huyện trong quy hoạch, bố trí cơ cấu giống sao cho hiệu quả.

Các hộ nông dân sau 3 năm được sự hỗ trợ kỹ thuật thâm canh nhãn chín muộn đã thấy hiệu quả kinh tế tăng vượt so với năm 2010, cụ thể năm 2011 tăng so với năm 2010 là 120.000.000 đồng/ha/năm, năm 2012 tăng so năm 2010 là 137.000.000 đồng/ha/năm.

Ông Nguyễn Huy Anh, Chủ tịch UBND xã Đại Thành cho hay nhãn chín muộn giờ đang là mũi nhọn kinh tế chủ lực của địa phương khi năm ngoái cho thu nhập 20 tỷ, năm nay dự kiến thu tới 25 tỷ đồng.

Do xác định được giá trị của việc xây dựng nhãn hiệu, thương hiệu, ngay từ năm 2011, Trung tâm đã phối hợp với phòng kinh tế các huyện khẩn trương xúc tiến xây dựng nhãn thương hiệu cho sản phẩm quả.

Nguồn: http://agriviet.com/nd/5483-nhan-muon-dai-thanh/